
- SoyaİÇERİR
- TatlandırıcıİÇERİR
Tatlandırıcılar, hiç şeker tadı olmayan bir gıda maddesini tatlılaştırmak, az olan şeker tadını kuvvetlendirmek ve işleme sırasında kaybolan şeker tadını yapıya tekrar kazandırmak için katılır. Hem tatlı tadı isteyen, hem de fazla enerji almak istemeyen tüketiciler ve tüketici beklentilerini karşılayarak kar etmek isteyen üreticiler tatlandırıcı kullanımını desteklemektedirler.
- Gıdaların kalori miktarını düşürmek ve diş sağlığı için şeker yerine kullanılmaktadır.
- Şekerden daha fazla tatlılık değerine sahiptirler.
- Çocuklar çok miktarda tatlandırıcı içeren gıdaları tüketmekten kaçınmalıdır.
- En çok kullanılan tatlandırıcılar aspartam ve sorbitoldür.
- Aroma arttırıcıİÇERİR
Gıdaların hazırlanması sırasında kaybolan aromalarını yerine koymak veya arttırmak için veya istenmeyen bir aromayı engellemek için kullanılan maddelerdir. Bu maddeler et, balık, sebze, meyve, tahıl, yağlar, kabuklu yemiş ve çeşitli içkilerde kullanılabilmektedir.
- Katıldıkları gıda maddelerinin tat ve/veya kokusunu arttırmaktadır.
- Çok az miktarda kullanıldıklarında bile etkileri fazladır.
- Çok sayıda aroma arttırıcı madde bulunmaktadır.
- En çok kullanılan aroma arttırıcı madde monosodyum glutamattır (MSG).
- StabilizörİÇERİR
Stabilizörler, gıdalarda çok çeşitli fonksiyonu olan maddelerdir. Bunlar, gıda maddelerinin üretiminde arzu edilen yapıyı oluşturmak, belli bir yapıyı korumak veya iyileştirmek amacıyla kullanılan katkı maddeleridir. Stabilizörler, bu fonksiyonlarını gıdanın farklı fazları arasına homojen bir şekilde girerek ve ortama stabil (dengeli, kararlı, sağlam, değişmez) bir yapı kazandırarak yerine getirirler.
- Ürüne istenen yapı özelliklerini kazandırmak amacıyla kullanılırlar.
- Karışan bileşenlerin tekrar ayrılmasını önler.
- En çok kullanılan stabilizörler gumlar ve sodyum polifosfattır.
- EmülgatörİÇERİR
Bir gıda maddesinde, yağ ve su gibi birbiri ile karışmayan iki bileşenin özdeş bir karışım oluşturmasını veya oluşan özdeş karışımın sürekliliğini sağlayan maddelerdir. Uzun süre muhafaza edilen gıdalarda sık görülebilen fiziksel kusurları önleyen veya azaltan katkı maddeleridir. İçerisinde emülgatör bulunan ürünlerin raf ömrü uzar ve bozulma, küflenme gibi sorunlar oluşmaz.
- Gıda endüstrisinde en çok kullanılan katkı maddesi gruplarındandır.
- Hazır çorbalar, süt ürünleri, ekmek ve pastalar, nişastalı gıdalar, krema yağları, salata soslarında kullanımı yaygındır.
- Gıdada oluşabilecek olumsuzlukları önleyerek istenilen yapının oluşmasını sağlar.
- En çok kullanılan emülgatörler lesitin ve mono ve digliserollerdir.
- Kıvam arttırıcıİÇERİR
Gıdaları yoğunlaştırarak kıvamlarını arttıran ve akışkanlıklarını azaltan maddelerdir. Kıvam arttırıcılar, soslardan reçel ve jölelere, çorbalar ve bebek formülüne kadar birçok tarifin ortak malzemesidir.
- Gıdaların akışkanlığını azaltır.
- Kullanımı fazla olan bir gıda katkı maddesidir.
- En çok kullanılan kıvam arttırıcılar gamlar ve pektindir.
- AntioksidanİÇERİR
Daha çok yağların ve yağlı besinlerin uzun süre saklanabilmesi, içlerindeki insan vücudu için alınması zorunlu olan yağ asitleri ve vitaminlerin korunabilmesi, beyaz renkteki sebze ve meyvelerin kararmasının önlemesi için kullanılır. Antioksidan eklenmemesi durumunda, yağlar oksidasyona uğrar (tat, koku ve renk değişikliği) ve sağlık için zararlı bileşenler oluşur.
- Kelime anlamı oksidasyonu önleyen her türlü maddedir.
- Oksidasyonu geciktirerek gıdaların raf ömrünü uzatırlar.
- Gıdayı havadaki oksijenin etkilerinden koruyarak sağlığa zararlı hale gelmesini önlerler.
- En çok kullanılan antioksidanlar, askorbik asit ve E vitamini (tokoferoller) dir.
- Hacim artırıcıİÇERİR
Gıdaların mevcut enerji değerini önemli oranda artırmadan, gıdaların hacmini artıran maddelerdir. Normal şartlarda sindirilmezler. Bu şekilde bağırsak hareketlerini düzenleyen maddelerdir. Birçok pahalı gıda katkı maddesinin yerine kullanılabilmektedir.
- Diğer katkı maddelerine göre kullanımı daha azdır.
- Gıdalara belirgin düzeyde enerji vermemektedir.
- Gıda endüstrisinde kullanılan hacim arttırıcılar potasyum ve sodyum trifosfatlardır.
- RenklendiriciİÇERİR
Tüketici beğenisi kazanmak, doğal rengi kuvvetlendirmek, işlem sırasında kaybolan rengi kazandırmak veya renksiz olan bir ürünü renklendirmek amacıyla kullanılırlar. Şekerlere, meşrubata, pastalara, dondurmalara, süt türevlerine, kuru etlere, alkolsüz içeceklere eklenir. Renklendiricilerin bir bölümü toksik (zehirli) ve kanser yapıcı bulunmuş ve kullanımı yasaklanmıştır.
- Gıdanın güvenirliliği ve ya tadını değiştirmezler fakat daha cazip hale getirirler.
- Yapay olduğu gibi doğal renklendiricilerde bulunmaktadır.
- En çok kullanılan renklendiriciler beta- karoten ve karameldir.